ความขัดแย้ง การต่อสู้ของกลุ่มต่างๆ และบทบาทของขุนนางต่างชาติ กับกุศโลบายในการรักษาพระราชบัลลังก์นอกเหนือจากประวัติศาสตร์อันน่าระทึกใน การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี นิธิ เอียวศรีวงศ์ ยังเสนอ การเมืองไทยสมัยพระนารายณ์ มุมมองใหม่ที่ต่างไปจากการตีความทางประวัติศาสตร์ที่ถือกันมาแต่ก่อนคือความสัมพันธ์กับต่างชาติที่ได้ดำเนินไปในรัชกาลนั้นปัจจัยสำคัญคือปัญหาการเมืองภายใน, หาใช่เรื่องของการเมืองระหว่างประเทศไม่อีกทั้งยังเสนอ "ลู่ทางใหม่ของการศึกษาประวัติศาสตร์การเมืองของอยุธยา ไม่ใช่แต่เพียงรัชกาลพระนารายณ์เท่านั้น แต่ทั้งก่อนหน้าและหลังรัชกาลนั้น"
ความขัดแย้ง การต่อสู้ของกลุ่มต่างๆ และบทบาทของขุนนางต่างชาติ กับกุศโลบายในการรักษาพระราชบัลลังก์นอกเหนือจากประวัติศาสตร์อันน่าระทึกใน การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี นิธิ เอียวศรีวงศ์ ยังเสนอ การเมืองไทยสมัยพระนารายณ์ มุมมองใหม่ที่ต่างไปจากการตีความทางประวัติศาสตร์ที่ถือกันมาแต่ก่อนคือความสัมพันธ์กับต่างชาติที่ได้ดำเนินไปในรัชกาลนั้นปัจจัยสำคัญคือปัญหาการเมืองภายใน, หาใช่เรื่องของการเมืองระหว่างประเทศไม่อีกทั้งยังเสนอ "ลู่ทางใหม่ของการศึกษาประวัติศาสตร์การเมืองของอยุธยา ไม่ใช่แต่เพียงรัชกาลพระนารายณ์เท่านั้น แต่ทั้งก่อนหน้าและหลังรัชกาลนั้น"